Wil je dit delen?
Een 80-jarige man zoekt wijd en zijd naar bijna uitgestorven ouderwetse appelbomen – velen de laatsten van hun soort – en plant ze opnieuw in de wereld.
Het aantal commercieel beschikbare appelrassen in de Verenigde Staten kelderde van 14.000 in 1905 tot een magere 100 in minder dan een eeuw.. en maar 11 daarvan vind je nog algemeen in supermarkten in de VS.
Dat lijkt nog genoeg om uit te kiezen, maar toen de gepensioneerde chemisch ingenieur Tom Brown ontdekte dat een geschatte 11.000 Amerikaanse variëteiten al uitgestorven waren, maakte hij er zijn levensmissie van om wat er over was van Amerika’s rijke appelhistorie te redden.
Door vrienden wordt hij de appeljager genoemd en hij heeft ontelbare heuvels en valleien langs de Appalachische bergketens doorzocht, van Georgia tot Pennsylvania, op zoek naar ‘verloren’ traditionele appelrassen.
Als een moderne ‘Johnny Appleseed,’ heeft hij 1200 soorten opgespoord en opnieuw geïntroduceerd, de meesten zijn niet commercieel verhandeld gedurende meer dan een eeuw. En veel van die bomen heeft hij gekloond (geënt) vanaf de laatste bekende boom van die soort.
Junaliska
Een van Brown’s meest gewaardeerde appels is de Junaliska. “Volgens legendes is deze variëteit al meer dan twee eeuwen geleden als ras gevestigd door Cherokee indianen in de Smoky Mountains en genoemd naar hun grootste held, een vroeg 19e Eeuws opperhoofd,” meldt Atlas Obscura.
De Junaliska was ooit een Zuiderse favoriet, maar hij verdween rond 1900. Speurwerk heeft geholpen om de landelijke boomgaard te ontdekken waar hij stond, maar die sloot in 1859. Brown trok de hulp aan van een lokale hobby-boomgaardenier en postbode, die dagenlang huis-aan-huis aanklopte voor aanknopingspunten. Uiteindelijk leidde een oudere vrouw hem naar één enkele, knoestige Junaluska boom in de overblijfselen van een oude berg-boomgaard die sindsdien was opgeslokt door het woud.
Terwijl Brown meer en meer verloren appelvariëteiten ontdekte, begon hij te onderzoeken waar ze vandaan kwamen en waarom ze waren verdwenen.
Cider
Hij ontdekte daardoor dat een bijzonder groot aantal variëteiten geworteld waren in de smaak voor gefermenteerde dranken van de vroege kolonisten.
“Water was niet altijd veilig om te drinken en de reputatie van die substantie was twijfelachtig dankzij aanvallen van ziekte door verontreinigd water,” legt William Kerrigan, auteur van Johnny Appleseed and the American Orchard uit.
Het importeren van wijn was duur en binnenlandse infectieziekten doodden de druiven uit de ‘oude wereld’. Appelboomgaarden waren gemakkelijker te onderhouden dan gerstvelden voor bier, zodoende werd citer de go-to drank.
Tegen het midden van de 18e eeuw had zowat elk huishouden aan de Oostkust wel een appelboomgaard. “Een divers ingerichte boomgaard was cruciaal voor het voortbestaan en lekker eten tegelijk, “ zegt Brown. “Het doel was om verse appels te kunnen plukken van juni tot november, en ook een afwisselende toevoer van fruit te hebben gedurende het hele jaar.”
Dikhuidige, laat rijpende variëteiten zorgden voor wintertraktaties. Andere appels werden gefrituurd, gebakken en gedroogd, of gebruikt om azijn te maken of vlees of gevogelte te vullen.
Kroonjuwelen
“Appels waren de kroonjuwelen van de tuinier,” zegt Appalachian Food Summit oprichter en chef, Travis Milton. “Mensen waren er trots op dat ze iets unieks hadden om mee op te scheppen bij hun buren.”
Helaas werden deze unieke kroonjuwelen verdrongen door verstedelijking, fabrieksmatige boerderijen en corporatieve voedselsystemen.
“Conglomeraten bedongen nationale contracten en stapten over op appels die snel rijpten en geschikt waren voor verscheping over lange afstanden. Tegen 1950 waren de meeste kleine boomgaarden verdrongen van de markt,” aldus Atlas Obscura.
“Het maakte mij van streek toen ik dat hoorde,” zegt Tom Brown. “Tweehonderdvijftig jaar aan culinaire cultuur was gewoon verkwist. Dit was voedsel waar mensen eens heel sterk om gaven, die centraal stonden in hun levens. Het voelde heel verkeerd om die te laten uitsterven.”
Heritage Apples
Tegenwoordig rijdt Brown 30.000 mijl per jaar, op zoek naar verloren gewaande appels en de rest van de tijd spendeert hij aan het toevoegen in zijn eigen boomgaard, Heritage Apples.
De twee hectare grote boomgaard in Clemmons, North Carolina, bestaat uit 700 van de meest zeldzame variëteiten, zoals de Black Winesap, Candy Stripe, Royal Lemon, Rabun Bald, Yellow Bellflower, Neverfail en Night Dropper.
Hij verkoopt ieder jaar ongeveer 1000 stekken en dat helpt zijn appel jagers expedities te financieren plus het verspreiden van de zaden in het gehele land, om het voortbestaan te garanderen. Er zijn stichtingen die hem hebben geholpen om nog meer hervonden rassen te vestigen in andere boomgaarden, die hij voorziet van enthout.
Cider brouwers zijn ook blij: “Tom heeft geholpen om opnieuw vast te stellen wat er mogelijk is,
zegt Foggy Ridge Cider eigenaar en James Beard Award winner Diane Flynt. “Traditionele appels zoals Hewes Virginia Crab en Arkansas Black zijn voor de Appalachen wat edele druivenrassen zoals Merlot of Cabernet Sauvignon zijn voor Frankrijk,” zegt ze.
“Een appel redden die op het punt staat uit te sterven, voelt geweldig,” zegt Brown. “Het is ongelooflijk bevredigend – en ongelooflijk verslavend!“
Meer over Tom Brown:
Hervonden appels op de lijst van Tom Brown vergelijken met onze lijst?
Dit artikel is een (ambachtelijke) vertaling van: https://returntonow.net/2021/06/12/appalachian-apple-hunter-finds-and-rescues-1200-lost-varieties/
